Tarım Arazilerinde Komşunun Önalım Hakkının Kaldırılması
5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunda yapılan son düzenlemeye göre önceden yer alan komşunun önalım hakkı kaldırılmıştır.
Önalım hakkı tanımı yapılırken tür bakımından üçe ayrılmaktaydı. Yapılan tanımda önalım hakları, sözleşmeden doğan önalım hakkı, yasal önalım hakkı ve sınırdaş tarım arazi malikinin önalım hakkı olmak üzere üç şekle sahipti.
5403 Sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanununda yer alan eski düzenlemeye göre mirasçılar terekede bulunan tarımsal arazi aile malları ortaklığı veya kazanç paylı ortaklık kurulması halinde ortaklarından birinin payını üçüncü kişiye satacak olması halinde diğer ortaklar önalım hakkına sahip olacaklardır. Tarımsal arazilerin satılacak olması halinde ise sınırdaş tarım arazilerinin malikleri de önalım hakkına haiz oluyorlardı. Tarımsal arazinin sınırdaş maliklerden birine satılması halinde diğer komşuların önalım hakkı kullanılamaz hale gelebilmektedir. Eğer birden fazla komşu önalım hakkına sahipse bu durumda hakim tarımsal bütünlüğü göz önünde bulundurmaktadır. Tarımsal bütünlük arz eden sınırdaş arazi malikine önalım konusunda tarımsal arazinin mülkiyetinin devrine karar verilir.
Türk Medeni Kanununda yasal önalım hakkı yalnızca paylı mülkiyette paydaşlara tanınıyorken Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunda önalım hakkı paydaş olmamasına rağmen sınırdaş arazi maliklerine tanınarak önalım hakkı kapsamı genişletilmiştir.
Önalım Hakkında
Süreler:
Önalım hakkında satışın öğrenilmesiyle birlikte 3 ay her durumda satışın
ardından 2 yıl içerisinde önalım (şufa) hakkı kullanılarak dava yoluna
gidilmesi gerekecektir.
Tarım Arazilerinde
Komşunun Önalım Hakkının Kaldırılması Hakkında:
Tarım arazilerinde komşunun önalım hakkı kaldırılmasının sebebi olarak
kanunun iyiniyetten öte kullanılması olduğu göz önüne serilmiştir. Arazilerin
değerlerinin düşürülerek arazi maliklerinin zarara uğratılmasına yol açmıştır.
Bu sebeple meydana getirilen düzenleme ile birlikte artık sınırdaş tarım arazi
malikliği, önalım hakkı kapsamında değerlendirilemeyecektir.