İhtiyati Haciz Nedir Şartları Nelerdir?

İhtiyati Haciz Nedir Şartları Nelerdir?

İhtiyati haciz  borçlunun mal kaçırmaması, borcu ödemekten geri durmaması veya taahhüt vermesi gerekli olan durumlarda kaçınması halinde ya da borçlunun kendisinin kaçması hallerinde alacaklının menfaatini korumak maksadıyla yapılan haciz türüdür. Alacak rehinle teminat alınmadıkça ihtiyati haciz kararı alınamayacaktır. Bununla birlikte ihtiyati hacizle ilgili aranan bir diğer şart vadesi gelmiş bir para borcunun alacaklısı olması gerekir.

Bu şartlar sağlandığı takdirde borçlunun yedinde veya üçüncü şahısta olan taşınır ve taşınmaz mallarını ve alacaklarıyla diğer haklarını ihtiyaten haczettirebilir.

İhtiyati haciz talebi reddedilmesi halinde ihtiyati haciz kararını veren mahkeme kararını gerekçeli olarak vermelidir. Verilen ihtiyati haciz reddi kararına karşı istinaf yoluna başvurulabilir. Başvurunun ardından bölge adliye mahkemesi kararı öncelikle inceler ve vereceği karar kesindir.

Alacaklı, ihtiyati haciz kararının verildiği tarihten itibaren on gün içinde kararı veren mahkemenin yargı çevresindeki icra dairesinden kararın infazını istemeye mecburdur.

Vadesi Gelmemiş Borçtan Dolayı İhtiyati Haciz İstenebilir mi?
Vadesi gelmemiş borçtan dolayı yalnız aşağıdaki hallerde ihtiyati haciz istenebilmesi için aranan şartlar vardır. Bu şartlar borçlunun muayyen yerleşim yerinin bulunmaması, borçlunun mallarını kaçırmaya, gizlemeye veya bizzat kendisi kaçmaya yönelik eylemlerde bulunması halinde bu durumların tespiti ile birlikte ihtiyati haciz talep edilebilecektir. Bu durumda ihtiyati haciz konulması halinde borç artık yalnız borçlu hakkında isteme hakkı oluşturur, muacceliyet kesbeder.

İhtiyati Hacizde Teminat:
İhtiyati haciz isteyen alacaklı hacizde haksız çıktığı takdirde borçlunun ve üçüncü şahsın bu yüzden uğrayacakları bütün zararlardan sorumlu olacaktır.

İhtiyati haciz durumlarında teminat ile ilgili İİK tazminat davası ihtiyati haczi koyan mahkemede dahi görülür demektedir.

Teminat, alacağın %10 veya %15 kadar mahkemeye yatırılacak tutar veya banka teminat mektubunun sunulması halidir.

Teminatın amacı haksız şekilde ihtiyati haciz durumu mevcut ise mağduriyetin giderilmesini sağlamaktadır.

Borçlu Tarafından Gösterilecek Teminat:
İcra İflas Kanunu madde 263.maddesinde belirtildiği üzere ‘’ Haczolunan mallar istenildiği zaman para veya ayın olarak verilmek ve bu hususu temin için malların kıymetleri depo edilmek veya icra memuru tarafından kabul edilecek esham ve tahvilat veya taşınır ve taşınmaz rehin veya muteber bir banka kefaleti gösterilmek şartiyle borçluya ve mal üçüncü şahıs elinde haczolunmuşsa bir taahhüt senedi alınarak bu şahsa bırakılabilir. İstenilecek teminat her halde borç ve masraf tutarını geçemez.’’ Demektedir.

Hangi Borç Türünde İhtiyati Haciz Uygulanabilir:
Her alacak durumunda ihtiyati haciz uygulanamayacaktır. İhtiyati haciz uygulanması için mahkeme kararı yani ilam veya çek, senet, bono vb. belgeye ihtiyaç duyulmaktadır.

İcra İflas Kanununa göre İhtiyati Haciz Kararının İcrası:
İcra iflas Kanununda 261.maddesinde ihtiyati haciz kararının icrasına yer verilmiştir. Bu maddeye göre ‘’Alacaklı, ihtiyati haciz kararının verildiği tarihten itibaren on gün içinde kararı veren mahkemenin yargı çevresindeki icra dairesinden kararın infazını istemeye mecburdur.’’ Şeklinde hüküm vardır. Bu şartın sağlanamaması durumunda ihtiyati haciz kendiliğinden kalkacaktır.

İhtiyati Haczin Kaldırılması:
Borçlu olan taraf mahkemeye para veya mahkemece kabul edilebilecek bir tahvilat depo etmek ya da taşınmaz rehin bir banka kefaleti göstermek şartı ile ihtiyati haczin kaldırılmasını talep edebilecektir. Takibin başlaması ile birlikte bu ilgili yetki icra mahkemesine geçecektir.

İhtiyati Haciz Talebinde Yetkili ve Görevli Mahkeme:
İhtiyati haciz Asliye Hukuk veya Asliye Ticaret Mahkemelerine yapılacak başvuru  sonrasında duruşmaya gidilmeden dosya üzerinden yapılacak inceleme ile incelenir, belirttiğimiz hallerin varlığı halinde ihtiyati hacze karar kılınacaktır.