Adli Sicil Kaydı (Sabıka Kaydı) Nedir?
Kişiler hakkında kesinleşmiş ceza ve güvenlik tedbirlerine dair mahkumiyete ilişkin bilgilerin otomatik işleme tabi bir sistem kullanılarak toplanmasına, sınıflandırılması ali sicil kaydı olarak ifade olunmaktadır. Halk arasında sabıka kaydı olarak literatüre geçen adli sicil kaydı, özetle kişilerin suç kayıtlarının tutulduğu bir sistemi ifade etmektedir. Bir mahkeme kararının adli sicil kaydına işlenmesi için kesinleşmesi gerekmektedir. Örneğin bir suçtan dolayı yapılan yargılama neticesinde hakkınızda hükmolunan hapis cezasına karşı, istinaf ve temyiz kanun yollarına başvurmuş iseniz bu halde almış olduğunuz ceza sabıka kaydınızda yer almaz. Fakat Yargıtay’ ın aleyhine temyiz yoluna gidilen mahkeme hükmünü onaması durumunda karar kesinleşir ve sabıka kaydınıza kaydedilir. Bu anlamda hakkında Türk mahkemeleri veya yabancı ülke mahkemeleri tarafından kesinleşmiş ve Türk Hukukuna göre tanınan mahkûmiyet kararı bulunan Türk vatandaşları ile Türkiye’de suç işlemiş olan yabancıların kayıtları da dahil tüm adli sicil bilgileri; bilgisayar ortamına aktarılmasını takiben, Adalet Bakanlığı Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğündeki Merkezi Adli Sicilde tutulur.
Sabıka Kaydına İşlenmesi Gereken Bilgiler Nelerdir??
Adli sicil kaydının nasıl silineceği hususu Adli Sicil Kanunu uyarınca hüküm altına alınmıştır. Bu anlamda adli sicildeki bilgiler,- Cezanın veya güvenlik tedbirinin infazının tamamlanması halinde adli sicil kaydı silinmelidir. Örneğin hapis cezası ise tahliye tarihi cezanın infazının tamamlandığı tarihtir. Dolayısı ile bu tarih itibariyle adli sicil kaydının da kendiliğinden silinmesi gerekmektedir.
- Ceza mahkumiyetini bütün sonuçlarıyla ortadan kaldıran şikayetten vazgeçme veya etkin pişmanlık durumunda adli sicil kaydı silinir.
- Ceza zaman aşımı süresinin dolması, halinde de adli sicil kaydının silinmesi gerekir. Ceza zaman aşımı süresi, suçun işlendiği tarih itibari ile belirli süre içerisinde kovuşturulmaması halinde daha sonra açılacak davanın düşmesi sonucunu, doğuran bir ceza hukuk kurumudur. Örneğin bazı suçların işlenmesi tarihinden itibaren 15 yıl geçmek ile zaman aşımına uğrar. Dolayısı ile ilgili suç bakımından tutulan sabıka kaydı, 15 yıl geçtikten sonra adli sicil kaydından silinmelidir.
- Genel af ve ilgilinin ölümü üzerine adli sicil kaydı tamamen silinir.
Sabıka Kaydımın Silinmesi İçin Dava Açmam Gerekir Mi?
Adli sicil kaydınızın silinmesi için mahkeme nezdinde bir dava açmanıza gerek yoktur. Şayet kanunda belirtilen ve yukarıda açıklanan hususlardan birinin vuku bulması halinde veya kanunda belirlenen sürelerin geçmesi halinde sabıka kaydınız hala silinmediyse ki bu sorunla uygulamada çok sık karşılaşılmaktadır. Böyle bir durumda Adalet Bakanlığı bünyesinde yer alan Adli Sicil ve İstatistik Genel Müdürlüğü’ne hitaben yazılmış ve adli sicil kaydınızda yer alan sabıkanızın silinmesi talepli bir dilekçe ile kuruma başvurmanız gerekli ve yeterli olacaktır. Adli sicil kaydınızla ilgili herhangi bir mağduriyet yaşıyor iseniz ceza hukuk bilgisini haiz bir avukattan hukuki destek almanızı tavsiye ederiz.Adli Sicil Kaydına Hangi Bilgiler İşlenir?
Adli sicil kaydınızda aşağıdaki bilgiler yer almaktadır.- Türk mahkemeleri tarafından vatandaş veya yabancı hakkında verilmiş ve kesinleşmiş mahkûmiyet hükümleri adli sicile kaydedilir. Bu bağlamda; hapis cezaları ile ilgili olarak, hapis cezasına mahkûmiyet kararı, koşullu salıverilme kararı, koşullu salıverilme de denetim süresinin uzatılmasına ilişkin karar, koşullu salıverilme kararının geri alınmasına dair ve hapis cezasının infazının tamamlandığı hususu hakkındaki kararlar adli sicile kaydedilmelidir.
- Hapis cezasının ertelenmesi halinde; denetim süresi, denetim süresinin yükümlülüklere uygun veya iyi halli olarak geçirilmesi dolayısıyla cezanın infaz edilmiş sayıldığı hususu, şayet varsa ertelenen hapis cezasının infaz kurumunda çektirilmesine ilişkin karar, adli sicile kaydedilmelidir.
- Kişi hakkında adlî para cezasına hükmedilmesi halinde adli para cezasına hükmolunduğuna dair karar da adli sicile kaydedilir. Bu bağlamda adlî para cezasına ilişkin mahkûmiyet hükmü, adlî para cezasının ödenmek suretiyle infaz edildiği hususu, adlî para cezasının tazyik hapsi suretiyle kısmen veya tamamen infaz edildiği hususu ve adlî para cezasının tazyik hapsinden sonra kalan kısmının ödenmek suretiyle infaz edildiği hususu, sicilde yer almalıdır.
- Kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırıma mahkûmiyet halinde; kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırım olarak, adli para cezasına mahkûmiyet veya güvenlik tedbiri uygulanması yönünde mahkeme hükmü, kısa süreli hapis cezasına seçenek yaptırım olarak hükmedilen güvenlik tedbirinin gereklerinin yerine getirilmemesi dolayısıyla hapis cezasının infazına ilişkin karar, sicilde yer alır.
- Belli hakları kullanmaktan yoksun bırakılma ile ilgili olarak; Kasten işlenen bir suç nedeniyle hapis cezasına mahkûmiyetin kanuni sonucu olarak yoksun kalınan haklara cezanın ertelenmesi dolayısıyla getirilen istisnaya ilişkin karar, sicilde yer alır.
- Akıl hastalığı nedeniyle hükmedilen güvenlik tedbirlerine ilişkin kararlar, Adlî sicile kaydedilir.
Adli Sicil Kaydında Yer Almayacak Kararlar Hangileridir?
Türk mahkemeleri tarafından verilmiş olsa bile; aşağıdaki kararlar adlî sicilinize kaydedilmez.- Disiplin suçlarına ve sırf askerî suçlara ilişkin mahkûmiyet hükümleri,
- Disiplin veya tazyik hapsine ilişkin kararlar,
- İdari para cezasına ilişkin kararlar.
Adli Para Cezası Sabıka Kaydıma İşler Mi?
Evet, adli para cezasına ilişkin mahkeme kararları sabıka kaydınıza işlemektedir. Şöyle ki adli para cezası, mahkeme kararı ile hükümlünün belirli bir miktarda parayı devlet hazinesine ödemesin ifade etmektedir. Adli sicil kaydınız, ise suç geçmişinize ilişkin bilgileri içermektedir. Bu anlamda işlediğiniz bir suçla ilgili olarak aleyhinizde adli para cezasına hükmedilmiş ise bu hususta adli sicil kaydınızda yer alacaktır. Fakat adli para cezanızı tamamen ödemeniz durumunda yani adli para cezasının infaz edilmesi durumunda hakkınızdaki sicil kaydı silinmek suretiyle arşive kaldırılmaktadır.Adli Sicil Kaydı ve HAGB (Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması)
Evet, hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına dair kararlar sabıka kaydınızda bulunmaktadır. Fakat şöyle ki hükmün açıklanmasının geri bırakılması, belirli şartların varlığı halinde, hükmün sanık hakkında hukuki bir sonuç doğurmamasını ifade etmektedir. Bu anlamda hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına dair kararlar, adli sicil kaydında kendilerine özel bir yere kayıt edilirler. Nitekim kamu davasının açılmasının ertelenmesine ve hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına ilişkin kararlar, ancak bir soruşturma veya kovuşturmayla bağlantılı olarak mahkeme, hâkim, askerî hâkim, Cumhuriyet Başsavcılığı veya askerî savcılık tarafından istenmesi halinde verilmek üzere kaydedilir.
Adli Arşiv Kaydı Nasıl Silinir?
Adli arşiv kaydının da silinmesi mümkündür. Fakat bu hususta bazı şartların da gerçekleşmesi gerekmektedir. Adli arşiv kaydı genel olarak, adli sicile işlenen ve yukarıda detaylı açıklanan bilgilerinizin belirli bir süre ve şartların gerçekleşmesi ile birlikte taşındığı kaydı ifade etmektedir. Bu anlamda kural olarak arşiv bilgileri;- İlgilinin ölümü üzerine,
- Türk Ceza Kanunu dışındaki kanunlardan dolayı bir hak yoksunluğuna neden olan mahkûmiyetler bakımından kaydın adli arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihten itibaren;
- Yasaklanmış hakların geri verilmesi kararı alınması koşuluyla 15 yıl geçmesiyle,
- Yasaklanmış hakların geri verilmesi kararı alınması koşulu aranmaksızın 30 yıl geçmesiyle,
- Diğer mahkûmiyetler bakımından kaydın arşive alınma koşullarının oluştuğu tarihten itibaren 5 yıl geçmesiyle, tamamen silinir.
- Suça konu fiilin, kanunla suç olmaktan çıkarılması halinde, bu suçtan mahkûmiyete ilişkin adlî sicil ve arşiv kayıtları, herhangi bir talep aranmaksızın tamamen silinir.
- Akıl hastalığı nedeniyle hükmedilen güvenlik tedbirlerine ilişkin kayıtlar, infazının tamamlanmasıyla arşivden tamamen silinir. (Bu düzenleme 2016 yılında yapılan güncel bir yasa değişikliği ile birlikte Adli Sicil Kanuna eklenmiştir.)
HUKUKİ SÖZLÜK Şüpheli: Soruşturma evresinde, suç şüphesi altında bulunan kişiyi, Sanık: Kovuşturmanın başlamasından itibaren hükmün kesinleşmesine kadar, suç şüphesi altında bulunan kişiyi, Müdafi: Şüpheli veya sanığın ceza muhakemesinde savunmasını yapan avukatı, Vekil: Katılan, suçtan zarar gören veya malen sorumlu kişiyi ceza muhakemesinde temsil eden avukatı, Soruşturma: Kanuna göre yetkili mercilerce suç şüphesinin öğrenilmesinden iddianamenin kabulüne kadar geçen evreyi, Kovuşturma: İddianamenin kabulüyle başlayıp, hükmün kesinleşmesine kadar geçen evreyi ifade etmektedir. Adli Sicil Kaydınızı Sildirmek ve Ceza Hukukundan Doğan Davalarınız Hakkında Hukuki Destek Almak İçin Büromuz Avukatları İle İletişime Geçmeniz Tavsiye Olunur.
