Bedelsiz Senedi Kullanma Suçu Nedir?
Bedelsiz senet, ödenmiş ve/veya ödenmesine gerek olmayan bir senedi ifade etmektedir. Bu anlamda bedelsiz senette senet borçlusu bulunmamaktadır. Söz konusu ödemenin senedin esas borçlusu veya başka bir kişi tarafından yapılmış olması arasında bir fark yoktur. Bedelsiz senedi kullanma suçu ise senedin borçlusu tarafından bedeli ödenmiş olan bir senedin, alacaklı tarafından icraya takibine konu edilmesi, ciro edilmesi veya devredilmesi şeklinde tezahür etmektedir. Bu anlamda bedelsiz senet kullanma suçunda, bedeli tamamen veya kısmen ödenmiş olan bir senedin ödenmiş olduğu dikkate alınmaksızın hukuka aykırı olarak kullanılması söz konusu olmaktadır.Bedelsiz Senedi Kullanma Suçunun Unsurları Nelerdir?
Senet günlük hayatın içerisinde çokça kullandığımız ve hukuki açıdan uygulamada davaya konu olayların iddiaları ve ispatı bakımından çok önemli bir delil niteliğini haizdir. Ticari hayatın olağan akışı içerisinde ödeme aracı olarak kullandığımız senetler ile bir ürün veya hizmet karşılığında belirli bir bedeli ödemeyi taahhüt ederiz. Bu anlamda senet bir hukuki ilişkiyi ifade etmek üzere karşı tarafa imzalanarak verilen belge olarak tanımlanabilir. Bedelsiz senedi kullanma suçu Türk Ceza Kanunu’nun 156. maddesi uyarınca hüküm altına alınmıştır. Madde hükmünde yer alan senet ifadesi, adi senet, çek, bono, poliçe ve benzeri diğer tüm senetleri de kapsamı dahiline almaktadır. Senedin bedelsiz kalması ise senede bağlanan borcun tamamen veya kısmen ödenmesi yani borcun kapatılmasını ifade etmektedir. Bedelsiz senedi kullanma suçunda, tamamen veya kısmen ödenmiş bir senet ödendiği dikkate alınmaksızın ve ödendiği halde tahsil edilmesi amacı senedin başkasına devredilmesi, senedin teminat olarak bankaya verilmesi, senedin tahsilini sağlamak amacı ile icra işlemlerinin yapılması şeklinde ki seçimlik hareketlerin işlenmesi söz konusudur.Bedelsiz Senedi Kullanma Suçunda İspat Yükü
İspat yükü genel olarak iddia edene aittir. Dolayısı ise bedelsiz senedi kullanma suçunun işlendiğini iddia eden kişi söz konusu suça ilişkin iddialarına dayanak göstermelidir. Bedelsiz senedi kullanma suçunun ispatı bakımından kural olarak anılan suçun ispatı yazılı delil ile yapılmalıdır. Bu anlamda yazılı delil, senedin bedelsiz olduğunu yani tamamen veya kısmen ödendiğini ve ödenmesine rağmen tedavül edildiğini veya tahsili için müracaat edildiği yönündeki bilgileri kapsayabilir. Esasen kural olarak bedeli ödenen bir senet, alacaklı tarafından borçlusuna verilmelidir. Fakat bedeli ödenmiş olan bir senet alacaklı tarafından senedin borçlusuna verilmemiş yani teslim edilmemiş olsa dahi, bedelsiz senedi kullanma suçunun vuku bulabilmesi için alacaklı tarafından senedin kullanılması gerekmektedir.Bedelsiz Senedi Kullanma Suçunun Cezası Nedir?
Türk Ceza Kanunu’nun 156. Maddesi hükmü uyarınca bedelsiz kalmış bir senedi kullanan kimse hakkında, şikayet üzerine, altı aydan iki yıla kadar hapis ve adli para cezasına hükmolunur.Bedelsiz Senedi Kullanma Suçunda Şikayet
Türk Ceza Kanunu’nda bazı suçlar bakımından şikayet dava şartı öngörülmüştür. Bu anlamda anılan suçlar bakımından soruşturma ve kovuşturma yapılması mağdurun şikayetine bağlıdır. Bedelsiz senedi kullanma suçu da şikayete tabi suçlardandır. Bu anlamda şikayet süresi, suç mağdurunun senedin fail veya failler tarafından kullanıldığını öğrenmesi tarihinden başlamak üzere 6 aydır. Dolayısı ile süresi içerisinde kullanılmayan şikayet hakkı ortadan kalkacaktır.Bedelsiz Senedi Kullanma Suçuna Uzlaşma
Bedelsiz senedi kullanma suçu kural olarak uzlaşmaya tabi suçlardandır. Uzlaştırmaya tabi bir suçun söz konusu olması halinde kural olarak, soruşturma aşamasında Cumhuriyet Savcısı veya onun talimatı ile kolluk görevlileri suç mağduru veya suçtan zarar gören ile şüpheliye uzlaştırma teklifinde bulunur. Şüpheli, mağdur veya suçtan zarar gören kişi uzlaştırmaya yönelik olan bu teklife 3 gün içerisinde yanıt vermediği taktirde uzlaşmayı reddetmiş sayılır. Bu anlamda uzlaşma, kanunen öngörülmesi halinde suç mağduru ile suç failinin uzlaştırmaya yetkili bir kişinin aracılık yapması suretiyle anlaşmasını ifade etmektedir.Bedelsiz Senedi Kullanma Suçunda Şahsi Cezasızlık Hali
Bedelsiz senedi kullanma suçu şayet,- Haklarında ayrılık kararı verilmemiş eşlerden birinin,
- Üst soy veya alt soyunun veya bu derecede kayın hısımlarından birinin veya evlat edinen veya evlatlığın,
- Aynı konutta beraber yaşayan kardeşlerden birinin, zararına olarak işlenmesi halinde, ilgili akraba hakkında cezaya hükmolunmaz.
Bedelsiz Senedi Kullanma Suçu Zaman Aşımı Süresi Nedir?
Ceza hukukunda dava zaman aşımı süresi, esasen suçun işlendiği tarih itibariyle belirli bir süre geçmesine rağmen suça ilişkin olarak soruşturma ve kovuşturma yürütülmemesi durumunda davanın düşmesi sonucunu doğuran bir hukuki kurumu ifade etmektedir. Bu anlamda bedelsiz senedi kullanma suçu da Türk Ceza Muhakemesi Kanunu uyarınca öngörülen genel dava zaman aşımı süresi olan 8 yıla tabidir.Bedelsiz Senedi Kullanma Suçunda Görevli Mahkeme Hangisidir?
Bedelsiz senedi kullanma suçu bakımından görevli ve yetkili mahkeme Türk Ceza Muhakemesi Kanunu uyarınca tespit edilmiştir. Bu anlamda bedelsiz senedi kullanma suçu bakımından görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemeleridir. Yetkili mahkeme ise genel yetki hükümleri uyarınca suçun işlendiği yer mahkemesi olacaktır.HUKUKİ SÖZLÜK Kambiyo Senedi : Çek, Bono ve Poliçedir. Kast : Fiili yapmakta ki amaç,saik Şikayet : Müştekinin suçun cezalandırılması talebidir. Müşteki : Şikayet edene denir Şüpheli : Bir suçu işlediği yönünde emareler bulunan yahut bir suçu işlediği iddia olunan kişi Mağdur : Suçtan zarar gören Soruşturma makamı : Savcılık Kovuşturma makamı : Mahkemeler Adli makamlar : Polis ve jandarma teşkilatı
