Ödenmeyen Senet Nasıl Tahsil Edilir?

Senet Nedir? Ticari hayatın olağan akışı içerisinde ödeme aracı olarak kullandığımız senetler ile  bir ürün veya hizmet karşılığında belirli bir bedeli ödemeyi taahhüt ederiz. Ödenmeyen bir senetin tahsili bakımından işletilecek takip prosedürüne karar vermek bakımından senetin niteliği önem arz etmektedir. Nitekim takibe konu alacağın bağlandığı senet adi nitelikte bir senet olabileceği gibi Türk Ticaret Kanunu anlamında düzenlemiş olan kambiyo senetleri niteliğini haiz olan  çek , bono ve poliçede olabilir. Dolayısı ile adi nitelikli senetler bakımından genel haciz yolu takip edilecektir. (detaylı bilgi için icra takibi nasıl yapılır inceleyebilirsiniz) Ancak elinizde vadesi geldiği halde ödenmeyen bir kambiyo senedi  olduğunda İcra İflas Kanununda belirtilen kambiyo senetlerine özgü takip yolu işletilmelidir.

Senet Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?

Alacağı için elinde kambiyo senedi (çek, bono, poliçe ) bulunan bir alacaklı mutlaka kambiyo senetlerine özgü takip yoluna başvurmak zorunda değildir. Zira alacaklının bu yola başvurabilmesi için öncelikle;

1. Alacak senede bağlanmış olmalı ve bu senet kambiyo senedi niteliğini haiz senetlerden olmalı
2. Alacaklının elindeki senet kanunen gerekli unsurları bünyesinde ihtiva etmeli
3. Alacaklı bu senede istinaden takip yapma yetkisine de haiz olmalıdır.

Bu nedenle herhangi bir hukuki ilişkiden doğan alacağınızı kambiyo senedine bağlamanız halinde senedin kanunen barındırması gereken zorunlu şekli unsurları haiz olup olmadığını kontrol etmeniz ileride doğacak bir uyuşmazlık halinde hak kaybına uğramamanız açısından çok önemlidir. (Bono TTK/776 vd., Çek TTK/780 vd., Poliçe TTK/671 vd.) Bu hususta detaylı bilgi  ve hukuki destek için Çelik Hukuk Bürosu avukatları ile iletişime geçmenizi öneririz. Senedin Ödenmemesi Durumunda İmkanlar Çek, Bono ve Poliçe’den kaynaklanan bir alacağınızın vadesi geldiği ve usule uygun ibraz ettiğiniz halde ödenmemesi durumunda kambiyo senetlerine özgü haciz ve iflas yolu ile takip başlatma imkanına haiz olduğunuz gibi esasen bu yola başvurmaksızın genel haciz yolu ile de alacağınızı takip edebilirsiniz. Özetle böyle bir durumda alacaklı olarak;

1. Genel haciz yoluna başvurmak ( detaylı bilgi için icra takini nasıl yapılır yazımızı okumanızı tavsiye ederiz.)
2. Kambiyo senetlerine özgü takip yoluna başvurmak
3. Kambiyo senetlerine özgü iflas yoluna başvurmak (ancak bu yola başvurmak bakımından örneğin borçlunun iflasa tabi kişilerden olması gibi birtakım yasal koşullar gereklidir.)

Bu hususta detaylı bilgi  ve hukuki destek için Çelik Avukatlık  Bürosu avukatları ile iletişime geçmenizi tavsiye ederiz.

Ödenemeyen Senet İcraya Nasıl Verilir?

Ödenmeyen kambiyo senetleri bakımından yürütülecek takip prosedürünün temel aşamaları sırasıyla,

1. Takip talebi
2. Ödeme emri
3. Takibin kesinleşmesi
4. Haciz
5. Satış,ödeme ve paraların paylaştırılması (ödeme olmadığında aciz vesikası verilmesi) aşamalarından ibarettir.

Takip alacaklının takip talebi ile icra dairesine başvurması ile başlamaktadır. Kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile takipte genel haciz yolu ile takibe ilişkin şartlara ek olarak alacaklının, takip talebinde belirttiği kambiyo senedinin aslını ve borçlu sayısı kadar onaylı örneğini de takip talebine eklemesi zorunludur. Keza bazı hallerde alacaklının borçluya karşı talepte bulunabilmesi için ödememe protestosu çekmesi ve buna ilişkin belgeyi de kambiyo senedi ile beraber takip talebine ekleyerek icra dairesine vermesi gerekmektedir.                 Bu hususta herhangi bir hak kaybına uğramamanız için detaylı bilgi  ve hukuki danışmanlık için Çelik Hukuk Bürosu avukatları ile iletişime geçmenizi öneririz. (Protesto evrakının kambiyo senedine eklenmesine ilişkin olarak; TTK/778-714-730-809-722-798)

İcra Takibi Yapılan Senet Ödenmese Ne Olur?

Ödeme emrini alan borçlu, borcu kabul etmiyor ve ödemek istemiyorsa süresi içerisinde ödeme emrine karşı koymalıdır. Bu hususa ilişkin olarak ödeme emrine itiraz etmek isteyen borçlunun, ödeme emrinin tebliğinden itibaren 5 gün içerisinde dilekçe ile icra mahkemesine başvurması gerekir.Bilinmelidir ki gerek borca gerek imzaya itiraz dilekçe ile yapılmak zorundadır. Borçlu yukarıda açıklandığı üzere ödeme emrine süresinde ve gereği gibi karşı koymaz ise takip kesinleşir. İtiraz süresi (5 gün )geçtikten sonra borçlunun borcunu ödemek için 5 günlük süresi daha bulunmaktadır. Toplamda 10 gün olarak belirlenen bu süre içerisinde borçlu tüm borcunu ve takip masraflarını ödemez ise aynı süre içinde mal beyanından bulunması gerekecektir. Şayet borçlu borcunu ödemez ve ayn süre içinde mal beyanında da bulunmaz ise takibe devam olunarak malları haczedilebileceği gibi mal beyanında bulunmayan borçlu hapisle tazyik edilebilecektir.  Bu konuda aleyhinizde bir duruma sebebiyet vermemek ve olası bir mağduriyet yaşamamak için detaylı bilgi  ve hukuki destek alabileceğiniz Çelik Hukuk Bürosu avukatları ile iletişime geçmenizi öneririz.

Vadesi Geçen Senede Faiz Uygulanır mı?

Vadesi geldiği halde ödenmemiş olan bir senet için ana para faizi öngörülmüş ve kanunen söz konusu senet için anapara faizi öngörülmesine de cevaz verilmiş ise alacaklı anapara faizini talep edebileceği gibi vadesinde ödenmeyen bir senet bakımından her halükarda temerrüt faizi talep olunabilir. Vadesi Gelmemiş Senetlerin Durumu Hakkında Alacaklının takip talebini ilettiği icra müdürü senedin vadesinin gelip gelmediğini kontrol etmekle yükümlüdür. Ancak buna rağmen vadesi henüz gelmeyen bir kambiyo senedine dayanarak  (çek,bono,poliçe) icra takibi yapılır ise borçlu 7 iş günü içinde şikayet edebilecektir. Kambiyo senetlerine ilişkin şikayet süresi 5 gün olduğu halde burada süre kamu düzenine ilişkin olmadığından 7 gün içerisinde icra mahkemesine şikayet edilmesi mümkündür. Görevli Yetkili Mahkeme Bu hususta yetkili icra dairesi bakımından bir özellik bulunmamaktadır. Kural olarak borçlunun yerleşim yeri icra dairesi yetkili olmakla beraber özel yetki kuralları saklıdır. ancak senedin kambiyo senedi niteliğini haiz bir senet olması bakımından sözleşmeden kaynaklanan bir alacağın senede bağlanmış olması halinde sözleşmenin ifa yerinin bulunduğu yer icra dairesinde takip işlemleri yapılabilir veya senette bir yetki şartı bulunması halinde yetkili merciyi tayin etmek bakımından yetki şartına dikkat etmek gerekir. Bu hususta detaylı bilgi  ve hukuki destek için Çelik Hukuk Bürosu avukatları ile iletişime geçmenizi öneririz.

---

HUKUKİ SÖZLÜK   *Temerrüt faizi: Vadesinde ödenmeyen alacaklar için söz konusu olan gecikme faizidir. *Kambiyo senedi: Çek, Bono ve Poliçedir. *Müeccel: henüz vadesi gelmeyen alacak, muaccel olmayan alacak