Trafik Kazası Sebebiyle Sigortadan Tazminat Talebi

Günümüzde ölümlerin ve yaralanmaların en büyük sebeplerinden birisi trafik kazalarıdır. Trafik kazalarıyla maddi zararlar oluşmakta;sürücü,yolcu veya yaya olan vatandaşların ağır yaralanmaları veya ölümleriyle sonuçlanabilmektedir. Gerek ölüm gerekse yaralanma veya maddi hasarlarda kazazedelere veya yakınlarına yaşanan acının yanında ciddi manada ekonomik kayıp olarak da zarar vermektedir. Bu noktada oluşan maddi zararların kazaya sebebiyet veren araçların zorunlu trafik sigortası kapsamında sigortaladığı sigorta şirketi tarafından karşılandığını belirtmek gerekir. ZORUNLU TRAFİK SİGORTASI Karayolları motorlu araçlar zorunlu mali sorumluluk sigortası,2918 sayılı karayolları trafik kanununa göre yaptırılması zorunlu olan bir sigorta türüdür, Ve uygulamada trafik sigortası olarak bilinir. Trafik sigortası Motorlu araçların işletilmesi sırasında meydana gelen ve üçüncü kişilere verilen zararları güvence altına alır. Trafik sigortası Araç türlerine göre değişen limitlerde teminat sağlar. ZORUNLU TRAFİK SİGORTASI YAPTIRACAK KİŞİLER KİMLERDİR? Kanuna göre zorunlu trafik sigortası yaptıracak kişiler şunlardır:

• Motorlu taşıt işletenler
• Çekici işletenler
• Motorlu taşıtlarla ilgili mesleki faliyette bulunanlar
• Yarış düzenleyenler

HANGİ ZARARLAR SİGORTA KAPSAMINDADIR? Trafik sigortası sigortalanan aracın sebep olduğu kazalarda oluşan zararları karşılar. Bu zararlar araçta bulunan kişilere yönelik oluşabileceği gibi,araçlara ve araçlardaki eşyalara yönelik de olabilir. Ne var ki zorunlu trafik sigortası her türlü zararı karşılamaz. Maddi zararlar ve bedeni zararlar ile birlikte kazanç kaybı da (iş göremezlik tazminatı) trafik sigortası kapsamına girer. Ancak oluşan manevi zararlar bu teminatın dışındadır. Yani manevi zararlar sigorta şirketi tarafından karşılanmaz. Karayolları Trafik kanununa göre trafik sigortası ,bir kişinin ölümüne yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına neden olan zararları kapsar.  Ancak bu tür zararların sigorta kapsamında olabilmesi için ;kazaya sebep olan aracın motorlu taşıt olması ve işletilme halinde olması gerekir. SİGORTACININ SORUMLU OLDUĞU HALLER NELERDİR? Trafik sigortasının karşılamakla yükümlü olduğu zararlar ,işletme halinde bulunan motorlu aracın sebep olduğu kazalarda üçüncü kişilerin yaralanması,ölmesi veya mallarının hasara uğramasından doğan zararlardır. Araç işleteninin (ve sürücüsünün) kusursuz olduğu hallerde sigortacının da tazminat ödeme yükümlülüğü doğmayacaktır. KUSURLU ARAÇ İŞLETENİ KAZADA ÖLÜRSE DESTEKTEN YOKSUN KALMA TAZMİNATI SÖZKONUSU OLUR MU? Yargıtay hukuk genel kurulu kararına göre ,sürücünün yanında seyahat ederken meydana gelen kazada ölen işletenin (araç sahibinin) yakınlarının destekten yoksun kalma tazminatı ödeneceğine hükmetmiştir. Karar gerekçesinde aynen”…dolaysıyla tam kusurlu araç şoförünün ve onun eylemlerinden sorumlu olan işletenin kusurunun ,destekten yoksun kalan davacıları etkilemeyeceği….. davacıların davalı sigorta şirketinden destekten yoksun kalma tazminatı isteyebilecekleri ,oy çokluğuyla kabul edilmiştir.” Şeklinde ifadelerle işleten kusurlu olsa da öldüğünde yakınları destekten yoksun kalma tazminatı isteyebilecektir KAZAYI YAPAN ARAÇ SÜRÜCÜSÜ KULLANDIĞI ARACIN SİGORTACISINA BAŞVURARAK TAZMİNAT TALEP EDEBİLİR Mİ? Araç işletenin izniyle aracı kullanan kişi ,üçüncü kişi durumunda olmadığından ve kazayı bizzat gerçekleştiren kişi olduğundan ,kendi yaptığı kazada gördüğü zarardan dolayı ,sürücünün aracın trafik sigortacısına başvurarak tazminat talebinde bulunamaz. Ancak sürücünün ölmesi durumunda yakınları üçüncü kişiler olduklarından ,sigortadan destekten yoksun kalma tazminatı talep edebilirler. ARAÇTAKİ YOLCULARIN UĞRADIĞI ZARARLAR KARŞILANIR MI? Zorunlu trafik sigortası yapılan araçta bulunan yolcuların uğradıkları zararlardan dolayı bu aracın sigortacısından tazminat talebinde bulunabilirler. Öncelikle belirtmek gerekir ki araçta bulunan kişiler ,bir taşıma sözleşmesine bağlı olarak seyahat ederken kaza meydana gelmişse ve bu kişiler zarara uğramışsa, bu durumda zorunlu trafik sigortacısının tazminat ödeme yükümlülüğü oluşmaktadır. Hatır taşıması olarak bilinen durumda ,araçta bulunan yolcular ,herhangi bir bedel ödemeksizin araca alınmış olan ve kaza nedeniyle zarar gören  kişilerdir. Yargıtay’ın son kararlarında yerinde olarak hatır taşımacılığının zorunlu trafik sigortası kapsamında olduğu ve sigortacıdan tazminat talep edebileceği benimsenmiştir. TRAFİK SİGORTASINDA TEMİNAT DIŞI KALAN HALLER NELERDİR?

• İşletilme halinde olmayan araçların sebep olacağı kazalar.
• İşleten tarafından ileri sürülecek tazminat talepleri
• İşletenin usul ve fürunun ,kendisine evlat edinme ilişkisi ile bağlı olanların ve birlikte yaşadığı kardeşlerinin mallarına gelen zararlar nedeniyle ileri sürebilecekleri talepler.
• Manevi tazminat talepleri
• İşletenin karayolları trafik kanunu uyarınca eylemlerinden sorumlu tutulduğu kişilere karşı yöneltebileceği talepler
• İşletenin aracına veya bu araç vasıtasıyla çekilen römorklara ve yarı römorklara veya çekilen araçlara gelecek zararlar nedeniyle ileri sürülebilecek talepler
• Motorlu araçlarla ilgili mesleki faaliyette bulunan teşebbüslere, gözetim, onarım, bakım, alım satım,araçta değişiklik yapılması amacı ile veya benzeri amaçla bırakılan aracın sebep olacağı zararlara ilişkin her türlü talepler
• Aracın yetkili makamların izniyle tertip olunan yarışlara katılması veya yarışa katılan araçlara eşlik etmesi ile gösteride kullanılması sonucu meydana gelen zararlar
• Çalınan veya gasp edilen araçların sebep oldukları ve karayolları trafik kanununa göre işletenin sorumlu olmadığı zararlar ile aracın çalındığını ve gasp edildiğini bilerek binen kişilerin zarara uğramaları nedeniyle ileri sürülecek talepler ile çalan veya gasp eden kişilerin talepleri
• Motorlu bisikletlerin kullanılmasından ileri gelen zararlar
• Terörle Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemlerinde ve bu eylemlerden doğan sabotajda kullanılan araçların neden olduğu ve 2918 sayılı KTK’ ya göre işletenin sorumlu olmadığı zararlar ile,aracın terör eylemlerinde kullanıldığını veya kullanılacağını bilerek binen kişilerin zarara uğramaları nedeniyle ileri sürecekleri talepler,aracı terör ve buna bağlı sabotaj eylemlerinde kullanan kişilerin talepleri

Yukarıda maddeler halinde belirtilen zararlar teminat kapsamı dışındadır. SİGORTA TAZMİNATININ ÖDENMESİ Trafik sigortası özelliği gereği bir sorumluluk sigortası olması sebebiyle, sigorta şirketinin tazminat ödeyeceği kişiler,sigorta ettiren değil, sigortalı aracın zarar verdiği üçüncü kişilerdir. Sigortacının ödeyeceği tazminat miktarı poliçede gösterilen sigorta bedeli ile sınırlı olup ,bu limiti aşan zararlar için araç işleteninin şahsi sorumluluğu devam eder. Sigortalanan aracın sebep olduğu kazada birden fazla kişinin zarara uğraması durumunda,zarar görenlerin her birine ayrı ayrı tazminat ödemesi yapılır. Ancak bu kişilerin uğradığı zarar miktarı sigorta bedelini aşarsa orantı kuralı uygulanarak ödenecek tazminat tutarı tespit edilir. SİGORTA NE ZAMAN İÇİNDE ÖDEME YAPMAK ZORUNDADIR? Karayolları trafik kanununun 97. Maddesine göre zarar görenin, zorunlu mali sorumluluk sigortasında öngörülen sınırlar içinde dava yoluna gitmeden önce ilgili sigorta kuruluşuna yazılı başvuruda bulunması gerekir. Sigorta kuruluşunun başvuru tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde başvuruyu yazılı olarak cevaplamaması veya verilen cevabın talebi karşılamadığına ilişkin uyuşmazlık olması halinde, zarar gören dava açabilir veya 5684 sayılı Kanun çerçevesinde tahkime başvurabilir. BİRDEN ÇOK ARACIN KARIŞTIĞI KAZALARDA HANGİSİNE BAŞVURULUR? Birden çok aracın karıştığı trafik kazalarında ,zarar görenler ,herhangi bir sigorta şirketine başvurabilir. Tazminatı ödeyen sigorta şirketi ,kazaya karışan diğer araçların sigortacılarına sorumluluk oranına göre başvurur ve zarar bunlar arsında paylaştırılır.